پیشگفتار دکتر آذر صائمیان (رئیس اتحادیه انجمن‌های علمی، فناوری، نوآوری و تجاری‌سازی و قائم‌مقام دبیر کل انجمن مدیریت ایران)
«تعالی ارزش‌ها در معنویت سازمانی»
معنویت در سازمان به‌عنوان یک فرهنگ متعالی در سازمان تجلی می‌یابد. معنویت از دو منظر موردتوجه رهبران سازمانی است. منظر اول به‌عنوان یک اقدام به هویت بخشی در جهت منفعت‌رسانی و ارائه خدمت بهتر و بیشتر به جامعه و از منظر دیگر به‌عنوان جلوگیری از آسیب‌ها و ناهنجاری‌هایی که سازمان را مورد تهدید قرار می‌دهد. در معنویت سازمانی ابعاد شناخت بین خود و سازمان با اعتقادات و ارزش‌ها توسعه می‌یابد و نوعی هویت قوی و قدرتمند ایجاد می‌کند. در این میان نقش فرهنگ‌های با اعتقادات معنوی بالا می‌تواند مسیر تحقق اهداف سازمان‌ها را انسانی‌تر و متعالی‌تر نماید.
ترویج و اشاعه مبانی معنویت سازمانی می‌تواند تحولات شگرفی را در ابعاد فردی و اجتماعی موجب شود و ظرفیت‌های نهفته بالقوه و بالفعل را برای ترسیم نگرش‌های جدید دوام و قوام دهد و کمک کند تا با رسیدن به کمال انسانی شیوه نظر و عمل افراد در سازمان‌ها نیز بهبود چشم‌گیری داشته باشد. در معنویت سازمانی توجه به نیازهای روحی و روانی و ارزش‌های انسانی برای تأمین راه‌های توسعه و گسترش رابطه انسان با خدا، انسان با خود و انسان با دیگران معنایی قوی‌تر و غنی‌تر دارد. در معنویت سازمانی تأکید بر سلامت روانی انسان از دو منظر درونی و بیرونی مطرح می‌باشد. منظر درونی به پالایش فکر و اندیشه و ارزش‌ها و اعتقادات فردی می‌پردازد و منظر بیرونی به ابعاد زیستی، اجتماعی اشاره دارد.
مک‌نایت و کاوانا، معنویت را نیرویی روح‌بخش و انگیزاننده زندگی می‌دانند. انرژی‌ای که الهام‌بخش فرد به سمت و سوی فرجامی معین یا هدفی به سوی فرا فردیت می‌باشد. برخی محققان نیز بر این نکته اشاره دارند که معنویت نوعی آگاهی مبتنی بر توجه به خدا در زندگی است که معنای دانستن و زیستن، رشد و تحول شخصی، بین شخصی، اجتماعی و حتی جهانی بر اساس این معرفت شکل می‌گیرد. توجه به مبانی اصلی معنویت می‌تواند پاسخی به سؤالات زندگی باشد که در این زمینه حضور قوه تفکر و خلاقیت و کنجکاوی می‌تواند رشد و تکامل انسان را همراه داشته باشد.
سازمان‌هایی که در حوزه مسئولیت اجتماعی ورود پیدا کردند و توجهشان به حفظ منافع جامعه و بهبود بخشیدن به ارتباط خود با محیط پیرامونشان هستند درک بهتری از معنویت سازمانی دارند و ابعاد ناشی از اجرای معنویت سازمانی را به‌طور اثربخش تجربه کرده‌اند. این سازمان‌ها با یک فلسفه مبتنی بر حفظ و ارتقای ارزش‌های سازمانی همسویی هویت سازمانی و معنویت سازمانی را در راهبردهای کلان پیگیری و بر اجرای آن اصرار دارند. یکی از نتایج کاملاً ملموس اجرای برنامه‌های مبتنی بر معنویت سازمان توجه به سلامت روحی، روانی و جسمی همکاران و کمک به موفقیت آنان در سطح فردی و سازمانی می‌باشد.
در معنویت سازمانی سیستم‌های حاکم بر سازمان از حالت نظارت مستقیم به خودکنترلی تغییر می‌کند و حس مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی به‌طور مداوم قابل‌مشاهده می‌باشد. شفافیت و سلامت اداری ارتقا یافته و کنترل ضایعات (مادی و غیرمادی) بشدت مدیریت می‌شود. انگیزه‌های فردی پیوندی عمیق با اهداف سازمانی پیدا می‌کند و از هدر رفتن فرصت‌ها احتراز می‌شود.
انجمن مدیریت ایران همواره در تلاش است در جهت ایفای نقش مرجعیت علمی خود نسبت به ترویج و اشاعه مبانی علمی نوین از طریق حمایت علمی از تحقیقات استادان، صاحب‌نظران و پژوهشگران کمک نماید تا مدیران سازمان‌ها، استادان و دانش‌پژوهان با این مبانی آشنا و نسبت به استقرار آن در سازمان‌ها تلاش نمایند. این کتاب حاصل تلاش نگارندگان گرامی می‌باشد که در تهیه و تدوین آن با مطالعه صدها کتاب و مقاله جدید تلاش کردند تا مجموعه حاضر در اختیار علاقه‌مندان به این موضوع قرار گیرد. این کتاب رویکردهای نوینی را نسبت به تعالی ارزش‌ها و هویت‌بخشی در جهت معنویت در سازمان‌ها موردتوجه قرار می‌دهد و تلاش دارد تا از این طریق نیروی قدرتمندی در سازمان‌ها ایجاد نماید که ضمن هویت‌بخشی و کمک به سرمایه‌های انسانی در جهت تلفیق و یکپارچه‌سازی معنای کار و زندگی توازنی ارزشمند را استقرار و بهبود دهند.
فهرست مطالب
بخش اول: معنویت سازمانی |
فصل اول: معنویت |
مقدمه / تعریف معنویت / معنويت و دین / انواع جهت‌گیری نسبت به معنويت و دین / زمان‌ورزي معنوي / معنويت و مذهب / انواع جهت‌گیری نسبت به معنويت و مذهب / انواع دیدگاه در تعريف معنويت / 1- ديدگاه درونگرا / متافیزیکی / 2- ديدگاه ديني / 3- ديدگاه اگزيستانسياليستي / 4- رویکرد مخالفان معنویت / سنخ‌شناسي معنويت / انواع حالات معنویت / ویژگی هاي افراد معنوي / مولفه های معنوی / ابعاد معنويت / جنبه‌هاي معنويت / 1- جنبه هاي بيروني / 2- جنبه هاي دروني / 3- جنبه هاي تلفيقي / منابع و ماخذ فصل |
فصل دوم: معنویت در محیط کار |
مقدمه / تعریف معنويت در محيط كار / تفاوت معنويت در كار و معنويت در محيط كار / اﻫﻤﯿﺖ ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ در محيط كار / پيش‌فرض‌هاي معنويت در محيط كار / پارادايم‌هاي پنج‌گانه معنويت در محيط كار / سطوح معنويت در محيط كار / 1- دیدگاه گيبنز (2002) / 2- دیدگاه ﻣﯿﻠﯿﻤن و ﻫﻤﮑﺎراﻧﺶ (2003) / 2-1- در سطح فردی: کار بامعنا / سوالاتی جهت سنجش «کار بامعنا» / 2-2- در سطح گروهی: احساس همبستگی / سوالاتی جهت سنجش «احساس همبستگی» / 2-3- در سطح سازمانی: همسوئی ارزش‌ها / سوالاتی جهت سنجش «همسویی با ارزش‌ها» / ابعاد معنویت در محیط کار / مؤلفه‌های معنويت در محيط كار / 1- دیدگاه ﻣﯿﺘﺮاف و دﻧﺘﻮن (1999) / 2- دیدگاه اﺷﻤﻮس و داﭼﻮن (2000) / 3- دیدگاه ﺑﺎﯾﺒﺮﻣﻦ و ﻫﻤﮑﺎراﻧﺶ (2002) / 4- دیدگاه شيپ (2004) / 5- دیدگاه کینجرسکی و اسکرایپنک (2006) / منابع و ماخذ فصل |
فصل سوم: پیاده‌سازی معنویت در محیط کار |
مقدمه / دلایل افزایش علاقه به معنویت در محیط کار / دلايل تغيير محيط كار غيرمعنوي به محيط كار معنوي / 1- دلايل سازماني / 2- دلايل شخصي / مزايای معنويت در محيط كار / 1- صداقت و اعتماد / 2- خودشكوفايی فردی / 3- تعهد سازمانی / 4- فرمان‌پذيری / 5- اصلاح پذيری / 6- مدﯾﺮﯾﺖ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ / سطوح تشویق و ترویج معنویت در محیط کار / چارچوب‌هاي پرورش معنويت در محيط كار / راهكارهاي پرورش معنويت در محيط كار / رويكرد های پياده سازي معنويت در محيط كار / نحوه پیاده‌سازی معنویت در محیط کار / منابع و ماخذ فصل |
بخش دوم: مفاهیم مرتبط با معنویت سازمانی |
فصل چهارم: رهبري معنوي |
مقدمه / ماهیت رهبری معنوی / تعریف رهبری معنوی / بقاي معنوي / ویژگی‌های رهبری معنوی / رسالت رهبری معنوی / ابعاد رهبری معنوی / نظريه رهبري معنوي / همدلی سازمان؛ ابزار رهبري معنوي / شاخص‌هاي معنویت براي كاربرد در شیوه رهبري / منابع و ماخذ فصل |
فصل پنجم: هوش معنوی |
مقدمه / مفهوم هوش معنوي / تعاریف هوش معنوي / تشخيص افتراقى هوش معنوى با سایر هوش‌ها / ويژگي‌های هوش معنوي / ابعاد هوش معنوي / 1- الگوي ايمونز / 2- الگوي نوبل / 3- الگوي سيسك / 4- الگوي سيسك و تورنس / 5- الگوي وگان / 6- الگوي زوهر و مارشال / 7- الگوي ويگلزورث / 8- الگوي امرام / 9- الگوي کینگ / حوزه‌هاي سازمانی هوش معنوي / مقايسه رفتار افراد داراي هوش معنوي قوي و ضعيف / رشد هوش معنوی / سرمایه معنوي؛ پیامد هوش معنوي / منابع و ماخذ فصل |
فصل ششم: به‌زیستی و سلامت معنوي |
مقدمه / تعریف به‌زیستی معنوی / ابعاد به‌زیستی معنوی / ماهیت سلامت معنوي / تعریف سلامت معنوي / ابعاد سلامت معنوي / کارکردهای سلامت معنوي / مراقبت معنوي؛ پیش‌نیاز سلامت معنوي / معنویت درمانی؛ ابزار سلامت معنوي / منابع و ماخذ فصل |
بخش سوم: پیشایندها و پیامدهای معنویت سازمانی |
فصل هفتم: پیشایندهای معنویت سازمانی |
مقدمه / پیشایندهای معنویت سازمانی / 1- تفکر استراتژیک / 2- سبک رهبري / 2-1- رهبري خدمتگزار / 2-2- رهبري اصیل / خودآگاهی و ذهن آگاهي / 2-3- رهبري اخلاقي / 2-4- رهبري تحول‌آفرين / روابط متقابل معنویت سازمانی / 1- مسئولیت اجتماعی / 1-1- پاسخگویی اخلاقی / 2- جوّ سازماني / 2-1- جوّ اخلاقی / 3- اخلاق حرفه‌ای / 3-1- اخلاق کاري / 3-2- رفتار اخلاقی / 4- توانمندسازی کارکنان / 4-1- توانمندسازی روانشناختی / 5- سرمایه روانشناختی / منابع و ماخذ فصل |
فصل هشتم: پیامدهای معنویت سازمانی |
مقدمه / پیامدهای فردی معنویت سازمانی / 1- خودکارآمدی / 2- خود شکوفايی / 3- شادکامی / 4- امنیت روانی / 5- خلاقیت / 6- تعلق خاطر / 7- تعهد سازمانی / 8- رضایت شغلی / 9- دلبستگی شغلی / 10- فرسودگي شغلي / 11- استرس شغلی / 12- جلوگيری از ايجاد شايعه / 13- سایش اجتماعی / پیامدهای سازمانی معنویت سازمانی / 1- رضايت مشتريان / 2- بهره‌وری / 3- سرمایه اجتماعی / 4- عزت نفس سازمانی / 5- رفتار شهروندی سازمانی / 6- حمایت سازمانی / 7- نشاط سازمانی / 8- اعتماد سازمانی / 9- عدالت سازمانی / 10- عملکرد سازمانی / 11- سلامت سازمانی / 12- کارآفرینی سازمانی / منابع و مأخذ فصل |
پیوست شماره 1؛ پرسشنامه معنویت در محیط کار |
پیوست شماره 2؛ پرسشنامه سرمايه معنوي |
پیوست شماره 3؛ پرسشنامه به‌زيستي معنوي |
منابع و ماخذ |
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.