سوگیری‌های شناختی ارزیابی: اثر من‌سانی

212 بازدید
دکتر جواد فقیهی پور

اثر من‌سانی

در ادبیات روان‌شناسی در خصوص استخدام و انتخاب، محققان عموماً در خصوص یک سوگیری بالقوه با نام اثر من‌سانی یا اثر منسانی یا اثر شبیه به من (Similar To Me Effect) هشدار می‌دهند. این سوگیری بر این اساس استوار است که انتخاب‌کنندگان ممکن است به افرادی با ویژگی‌هایی شبیه خودشان (پیشینه، وضعیت اجتماعی و …) توجه بیشتری کنند. این اثر به پدیده‌ای اشاره دارد که در آن شخص انتخاب‌کننده، فردی را انتخاب می‌کند که دارای صفات مشابه بیشتری با خودش باشد (از جمله سن، جنسیت، قومیت، …) و نیز ویژگی‌های شخصیتی و نگرشی مشابهی را داشته باشد.

اکثر مطالعات موجود پیرامون این پدیده و متغیرهای مرتبط مانند مشابهت و تشابه ادراک شده بر پایه تئوری اولیه شباهت-جاذبه بایرن بوده‌اند. به عقیده بایرن شباهت درون شخصی باعث تسهیل جاذبه میان افراد می‌شود. هر چه ادراک شخص نسبت به وجود شباهت (خواه درست یا غلط باشد) بیشتر باشد، باعث ایجاد جاذبه و علاقه می‌شود.

 

دکتر جواد فقیهی‌پور

دو چیز، مشابه یا همانند خوانده می‌شوند که خصیصه‌های یکسان یا مشابه داشته باشند یا قابل جانشینی و تبادل باشند. محققان مشابهت را به عنوان ادراک فرد مشاهده‌کننده از وجوه مشترک تجربیات فرد موردنظر که فهم مسائل گذشته با وی را آسان نماید و بنابراین احساس همدلی با او را افزایش دهد، تعریف می‌کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد در انتخاب افراد سه بعد مشابهت دارای بیشترین تأثیر در فرد انتخاب‌کننده است:

  • ویژگی‌های نگرشی (من‌سانی نگرشی)؛
  • خصوصیات زندگینامه‌ای (من‌سانی زندگینامه‌ای)؛
  • ویژگی‌های قومی- نژادی (من‌سانی قومی- نژادی).

بر اساس این سوگیری ممکن است یک ارزیاب عملکرد کسانی را که دارای صفات و خصوصیاتی شبیه خودش باشند بالاتر از سطح واقعی ارزیابی کند و برعکس.

آیا این مطلب را می پسندید؟
https://www.faghihipour.ir/?p=10718
اشتراک گذاری:
واتساپتوییترفیسبوکپینترستلینکدین
دکتر جواد فقیهی پور
مطالب بیشتر
برچسب ها:

نظرات

0 نظر در مورد سوگیری‌های شناختی ارزیابی: اثر من‌سانی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.