مقدمه مؤلفین
در گذشته پژوهشگران تمایل بسیاری جهت به كارگيري روشهاي كمّی در پژوهش‌هاي خود داشتند. سالها به طول انجاميد تا آنان دریافتند، روشهاي كمّی براي بررسی تمامی ابعاد یك پدیده اجتماعی یا سازمانی، به تنهایی مناسب نيستند. بنابراین، در پاسخ به نارسایی‌هاي روش‌شناسی كمّی، موج دوم روش‌شناسی یعنی روش‌شناسی کیفی پدید آمد. در موج دوم، پژوهشگران با به‌كارگيري روشهاي تحقيق كيفی، توجه خود را از لایه‌هاي سطحی پدیده‌ها به لایه‌هاي درونی‌تر معطوف كردند.
در این میان چیزی که ذهن مولفین کتاب حاضر را بیش از همه به خود مشغول کرده بود، فقدان کتابی جامع بود که به صورت منسجم به کلیه روش‌های تحقیق کیفی پرداخته باشد. در حالیکه در اکثر موارد به صورت پراکنده و ثقیل به این مقوله پرداخته شده است، در این کتاب سعی شده تا بهترین و مناسب‌ترین تعاریف و مطالب مرتبط، گردآوری و با بیانی ساده مطرح گردد و از طرفی نیز به صورت جامع به کلیه روش‌های تحقیق کیفی در یک دسته‌بندی جدید پرداخته شود و خواننده را از سردرگمی بین کتب متعددی که هر یک تنها به بخشی از این روش‌ها پرداخته‌اند، نجات بخشد.
از دیگر ویژگی‌های بارز این کتاب که هدف از تهیه آن، آشنایی پژوهشگران با مفاهیم کلی روش‌های پژوهش کیفی است، وجود مثال‌های کاربردی و متعدد برای هر یک از روش‌هاست که برای تسهیل در فهم بهتر مطالب، این مثال‌ها در پیوست هر فصل آمده است. در این پیوست‌ها، پژوهش‌های متعددی که به روش‌های مختلف کیفی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند، معرفی گردیده است تا دسترسی علاقه‌مندان به این مطالب تسهیل گردد. همچنین در کادرهایی به نام «بیشتر بدانیم» توضیحات بیشتری برای علاقه‌مندان جهت درک کاملی از مطالب آورده شده است.
مولفین کتاب حاضر، با تألیف سری کتاب‌های «روش تحقیق به زبان ساده» سعی کرده‌اند تا با رویکردی نوین و بیانی ساده و قابل فهم بهمراه ذکر مثال‌های متعدد شرایطی را فراهم آورند تا دانشجویان و علاقه‌مندان با مشکلات کمتری به مطالعه این مهم بپردازند. بر این اساس بعد از کتاب مبانی روش تحقیق و کتاب روش تحقیق کمّی، در این کتاب به روش تحقیق کیفی پرداخته‌اند و سعی کرده‌اند در قالب این سه کتاب، تمامی نیازهای پژوهشگران، دانشجویان و مدرسان عزیز را جهت تفهیم و ارائه و انتقال مطالب مرتفع سازند. در پایان از تمامی خوانندگان و دانشجویان عزیز، خواستاریم که در راستای هر چه بهتر شدن این مجموعه، نظرات خود را به ایمیل Thyasory@ut.ac.ir ارسال نمایند.
فصل اول: درآمدی بر پژوهش كيفي |
مقدمه / تعريف پژوهش كيفي / ويژگي‌هاي پژوهش كيفي / اجزاي پژوهش كيفي / انواع پژوهش كيفي / فرايند پژوهش كيفي / منابع طرح پرسش در پژوهش‌های کیفی / زمينه تحقيق، مكان تحقيق و صحنه تحقيق / روش‌شناسي پژوهش / روش‌شناسي پژوهش كمّي / روش‌شناسي پژوهش كيفي / تفاوت روش‌شناسی پژوهش کمّی و کیفی / ارزيابي پس از انجام پژوهش یا ارزیابی پست‌هوک / مميزي پژوهش در پژوهش كيفي / استراتژي‌هاي مميزي پژوهش / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل |
فصل دوم: نمونه‌گيري در پژوهش كيفي |
مقدمه / تعميم‌پذيري قانون‌گرا و طبيعت‌گرا / انتخاب مشاركت‌كنندگان (فنون نمونه‌گیری) در پژوهش كيفي / نمونه‌گيري براي رسيدن به معرف بودن يا قابليت مقايسه / نمونه‌گيري موارد خاص يا يگانه / نمونه‌گيري متوالي يا متواتر / تعیین تعداد نمونه / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل |
فصل سوم: اعتبار و پايايي در پژوهش كيفي |
مقدمه / اعتبار در پژوهش‌هاي كيفي / اعتبارپذيري / انتقال‌پذيري / تاييدپذيري / انواع اعتبار / اعتبار سازه‌اي / اعتبار دروني / اعتبار بيروني / پايايي در پژوهش‌هاي كيفي / نگاه پارادايمي به مفاهيم اعتبار و پايايي / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 1: اهميت روايي / پیوست شماره 2: مكتب آيوا / پیوست شماره 3: مکتب فرانکفورت / پیوست شماره 4: مكتب شيكاگو |
فصل چهارم: کاربرد نرم‌افزار در پژوهش كيفي |
مقدمه / استفاده از رايانه در تجزيه و تحليل داده‌هاي كيفي / نرمافزارهاي تخصصي خاص داده‌هاي كيفي / برنامه‌هاي كلمه‌پرداز / برنامه‌هاي بازيابي كننده متن / برنامه‌هاي مديريت متن / برنامه‌هاي كد‌گذاري و بازيابي / برنامه‌هاي ساخت تئوري / برنامه‌هاي ساخت شبكه مفهومي / مزاياي نرمافزارهاي تحليل داده‌هاي كيفي / معایب نرمافزارهاي رايانه‌اي در تحليل داده‌هاي كيفي / انتخاب مناسب‌ترین نرم‌افزار برای تحلیل داده‌های پژوهش کیفی / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل |
فصل پنجم: پژوهش ترکیبی |
مقدمه / پارادایم پراگماتیسم؛ بنیان فلسفی پژوهش ترکیبی / روش‌شناسی پژوهش ترکیبی / جنبش روش‌شناختی کمّی / جنبش روش‌شناختی کیفی / جنبش روش‌شناختی ترکیبی / نوع‌شناسی پژوهش ترکیبی / نوع‌شناسی پژوهش ترکیبی مورس / نوع‌شناسی پژوهش ترکیبی کرسول و کرسول و همکاران / نوع‌شناسی پژوهش ترکیبی تشکري و تدلی / نوع‌شناسی پژوهش ترکیبی گرین و کاراسلی / واكاوي پارادايم‌هاي سه‌گانه (كمي، كيفي و تركيبي) / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 5: استدلال‌های قیاسی، استقرایی و حدسی در پژوهش |
فصل ششم: معرفت‌شناسی |
مقدمه / تعریف معرفت‌شناسي / معرفت‌شناسي اثبات‌گرا (تجربه‌گرايي) / معرفت‌شناسي اثبات‌گرا و علم مديريت و سازمان / نقدي بر رويکرد معرفت‌شناسي اثبات‌گرا / معرفت‌شناسي تفسيري / معرفت‌شناسي تفسيري و علم مديريت و سازمان / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل |
فصل هفتم: تحلیل تاریخی |
ديرينه‌شناسي و تبارشناسي / مقدمه / ديرينه‌شناسي / روش دیرینه‌شناسی فلسفی / هدف ديرينه‌شناسي / تقابل دیرینه‌شناسی و هرمنوتیک / آستانه‌های فوكویی / نقدی بر روش دیرینه‌شناسی / گذر ديرينه‌شناسي بر تبارشناسي / تبارشناسي، تكميل روش ديرينه‌شناسي / تبارشناسی / ويژگي‌هاي ديرينه‌شناسي و تبارشناسي / نارسايي‌هاي ديرينه‌شناسي و تبارشناسي / روش تحقیق تاریخی / مقدمه / ضرورت روش تحقیق تاريخي / ماهیت پدیده‌های تاریخی / اصول اساسی در روش‌های تاریخی / مراحل انجام یک تحقیق تاریخی / علمی بودن تحقیق تاریخی / ويژگي روش تحقیق تاريخي / انواع منابع تحقیق تاریخی / نقد اسناد / مسائل و مشکلات موجود در روش‌های تاریخی / نکات مثبت روش‌های تاریخی / نقد فوكو بر روش‌های تاريخی / محاسن و معايب روشهاي تاريخي / تاريخ شفاهي / مقدمه / تعريف تاريخ شفاهي / پیشینه تاریخ شفاهی در ایران / تاریخ شفاهی در خارج از ایران / تاريخ شفاهي؛ ابزاري قوي در مطالعات كيفي / اشتراکات تاريخ شفاهي و روشهاي كيفي / روند تكاملي تاريخ شفاهي / تحولات پارادایمی تاریخ شفاهی / تكنيك مصاحبه در تاريخ شفاهي / تاريخ شفاهي همچون يك پروژه عدالت اجتماعي / شهادت در قالب تاريخ شفاهي / برتری‌های روش تاريخ شفاهي / نتايج به كارگيري تاريخ شفاهي در مطالعات اجتماعي / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل |
فصل هشتم: تحلیل میدانی |
روش تحقيق ميداني / مقدمه / منطق تحقيق ميداني / تاريخچه تحقيق ميداني / ويژگي‌هاي تحقيق ميداني / مزايا و معايب تحقيق ميداني / انسان‌شناسي و قوم‌نگاري، علوم مبتني بر روش تحقيق ميداني / تحقيق ميداني و مطالعه موردي / فرايند تحقيق ميداني / گردآوري و ثبت داده‌ها در تحقیق میدانی / الزامات پژوهش ميداني / تجزيه و تحليل داده‌ها در تحقیق میدانی / روایی و پايايي در تحقیق میدانی / قوم‌نگاری / مقدمه / تعریف تحقیق قوم‌نگاری / دوره‌های قوم‌نگاري / روش‌های قوم‌نگاری / ویژگي‌های پژوهش قوم‌نگاری / قلمرو موضوعي تحقیق قوم‌نگاری / کاربرد تحقیق قوم‌نگاری / قوم‌نگاري به مثابه یک تكنیک، نظریه، روش یا ژانر / مراحل اجراي قوم‌نگاري / ابزار جمع‌آوری اطلاعات در تحقیق قوم‌نگاری / قوم‌نگاری کاربردی / تک‌نگاری / مقدمه / تعریف تگ‌نگاري / تاريخچه تك‌نگاري / ویژگی‌های تک‌نگاری / مراحل مطالعه روستا به شیوه تک‌نگاری / روش جمع‌آوري اطلاعات در تک‌نگاری / مشاهده مشاركتي / مقدمه / انواع مشاهده / تاريخچه مشاهده مشاركتي / تعریف مشاهده مشاركتي / روشهاي مشاهده مشاركتي / مزايا و معايب روش مشاهده مشاركتي / عوامل مؤثر در مشاهده مشارکتی / نقش پژوهشگر در مشاهده مشارکتی / پژوهش عملي مشاركتي / مقدمه / تعريف پژوهش عملي مشاركتي / مزایا و معایب پژوهش عملي مشاركتي / پژوهشگر پژوهش عملي مشاركتي / اصول راهنماي پژوهش عملي مشاركتي / مراحل پژوهش عملي مشاركتي / ابزار پژوهش عملي مشاركتي / اعتبار و پايايي در پژوهش عملي مشاركتي / مطالعه موردی / مقدمه / تعریف مطالعه موردی / کاربرد و اهمیت مطالعه موردی / خصوصیات مطالعه موردی / مزایا و معایب مطالعه موردی / مراحل مطالعه موردی / تفاوت قوم‌نگاری با مطالعه موردی / روش گروه كانوني / مقدمه / تعریف روش گروه کانونی / هدف از ایجاد گروه کانونی / تعداد افراد گروه کانونی / نقاط قوت گروه کانونی / نقاط ضعف گروه کانونی / نحوه اجرای گروه کانونی / روش گروه کانونی آنلاین / مسایل و مفاهیم مهم در طرح‌های گروه‌های کانونی / انواع طرح گروه‌های کانونی / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 6: تحلیل اتنوگرافیک / پیوست شماره 7: نمونه مطالعات تک‌نگاری / پیوست شماره 8: نمونه مطالعات مطالعه موردی |
فصل نهم: تحلیل متن و کلام |
پديدارشناسي / مقدمه / تاريخچه پديدارشناسي / تعریف پديدارشناسي / پديدارشناسي توصيفي يا تفسيري / هرمنوتيك / مقدمه / تأويل‌شناسي يا هرمنوتيك / هرمنوتيک کلاسيک / هرمنوتيک فلسفي / هرمنوتيک انتقادي / نقدي بر رويكرد هرمنوتيكي در مطالعات مديريت و سازمان / طبقه‌بندی روش‌های هرمنوتیک / تقابل بین هرمنوتیک فلسفی و تفکر اسلامی / روش هرمنوتیکی و اسلام / انتقاداتی به روش‌شناسي هرمنوتيكي / تحلیل محتوا / مقدمه / تعریف تحليل محتوا / ویژگي‌ها و شروط تحليل محتوا / کاربردهاي روش تحليل محتوا / مزايای تحليل محتوا / معایب تحليل محتوا / انواع تحلیل محتوا / تحليل محتواي كمي / تحليل محتواي كيفي / مفاهيم اصلی در تحليل محتواي كيفي / رويكردهاي تحليل محتواي كيفي / قابليت اطمينان در تحليل محتواي كيفي / مراحل تحليل محتواي کمي و کيفي / طرح‌های تحلیل محتوا / فنون تحلیل محتوا / نشانه‌شناسی / مقدمه / تعریف نشانه‌شناسی / زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی / رویکردهای نشانه‌شناسی / عناصر نشانه‌شناسی / تفاوت نشانه‌شناسی و هرمنوتیک / تفاوت نشانه‌شناسی با سایر رشته‌های مرتبط / فرآیند نشانه‌شناسی / نقاط قوت نشانه‌شناسی / نقاط ضعف نشانه‌شناسی / تحلیل روایت / مقدمه / تعریف تحليل روايت (تحليل داستان یا تحلیل اسطوره) / ویژگی‌ها و اجزای روایت‌ها / تحلیل ساختاری روایت‌ها / روایت‌های تاریخ زندگی (اتوبیوگرافی) / مصاحبه‌های روایتی-بیو گرافیک / عناصر مصاحبه‌ی روایتی / روايت‌شناسى ساختارگرا / تحليل روايت و رولان بارت / نقد و ارزیابی تحلیل روایت / تحلیل گفتگو / مقدمه / روش اجرای تحلیل گفتگو / روش‌شناختی تحلیل گفتگو / تناسب تحلیل گفتگو با فرایند تحقیق / محدودیت‌های روش تحلیل گفتگو / کاربردهای روش تحلیل گفتگو / تحلیل گفتمان / مقدمه / تعریف گفتمان / تعریف تحليل گفتمان / قابليت‌ها و كاركردها تحليل گفتمان / مراحل اجراي تحليل گفتمان / سطوح تحليل گفتمان / روايي و پايايي در تحليل گفتمان / پیشفرضهای تحليل گفتمان / اهداف تحليل گفتمان / كاربرد تحليل گفتمان / شرايط و ضرورت‌هاي ظهور تحليل گفتمان / نقاط قوت و ضعف تحليل گفتمان / تحلیل گفتمان انتقادي / رويكردهاي تحليل گفتمان انتقادي / اصول تحليل گفتمان انتقادي / آسيب‌هاي جدي در استفاده از روش تحليل گفتمان / تحلیل تم / مقدمه / تعریف تم / تعریف تحلیل تم / مراحل تجزیه و تحلیل داده‌ها در روش تحلیل تِم / مقایسه روش تحلیل تم با سایر روش‌ها / ابزارها و روشهاي تحلیلیِ تحلیل تم / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 9: نمونه مطالعات پدیدار‌شناسی (فنومنولوژي) / پیوست شماره 10: نظریه‌پردازان روش‌شناسی هرمنوتیک / پیوست شماره 11: نمونه مطالعات تحلیل محتوا / پیوست شماره 12: تحلیل نشانه‌شناسی بیلبرد تبلیغاتی بانک پارسیان / پیوست شماره 13: نمونه مطالعات نشانه‌شناسي / پیوست شماره 14: اتوبیوگرافی دکتر علی‌اکبر ولایتی / پیوست شماره 15: نمونه مطالعات تحلیل گفتمان / پیوست شماره 16: نمونه مطالعات تحلیل تم |
فصل دهم: فرامطالعه |
مقدمه / فرا تحلیل / مقدمه / پیشینه‌ی فراتحلیل / واژه‌شناسي فراتحليل / تعاریف فراتحلیل / مفاهيم مرتبط با روش فراتحيل / هدف فراتحلیل / ر اهمیت فراتحلیل / مزايا و محدوديت‌هاي فراتحلیل / انواع فراتحليل / فراتحلیل و تحلیل ثانویه / پیشفرضهای فراتحلیل / آزمون تجانس اندازه اثرها / تكنيك‌هاي فراتحليل / اجرای فراتحلیل / ملاك كاربرد روشهاي فراتحليل / بسته نرم‌افزارهای تخصصی فراتحلیل / گزارش و تفسیر نهایی نتایج فراتحلیل / ارزشیابی فراتحلیل / فرا ترکیب / مقدمه / تعریف فرا ترکیب / مراحل فرا ترکیب / انواع مطالعات فراتركيبي / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 17: نمونه مطالعات فراتحلیل / پیوست شماره 18: نمونه مطالعات فرا ترکیب / پیوست شماره 19: نمونه مطالعات فرا روش |
فصل یازدهم: گراندد تئوری |
مقدمه / روش‌شناسی گراندد تئوری / ویژگی نظریه‌های ایجاد شده توسط گراندد تئوری / شباهت‌ها و تفاوت‌های گراندد تئوری با سایر استراتژی‌های پژوهش کیفی / مراحل اجرای گراندد تئوری / شناخت مسئله / تعیین سؤال تحقيق / روش كار / نمونه‌گيري نظري / يادداشت‌ها / دسته‌بندي / تشريح و نوشتن / حساسيت نظري / حساسيت نظري و خلاقيت / روشهاي ارتقاي حساسيت نظري / اختلاف‌نظرهای گليزر و استراوس درگراندد تئوري / اظهارات منتقدانه درباره گراندد تئوري / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 20: نمونه مطالعات گراندد تئوری |
فصل دوازدهم: سایر روش‌های پژوهش کیفی |
تحلیل ژانر / مقدمه / تعریف ژانر / انواع ژانرها / پيش زمينه و اهداف تحليل ژانر / روش‌شناسي تحليل ژانر / ساختار دروني ژانرهاي ارتباطي / ويژگي‌هاي درک موقعيتي ژانرهاي ارتباطي / ساختار بيروني ژانرهاي ارتباطي / مطالعه پايلوت / مقدمه / کاربرد مطالعه پايلوت / مطالعه پايلوت و پديدارشناسي / مطالعه پايلوت و گراندد تئوری / مطالعه پايلوت و قوم‌نگاري / تيپ ايده‌آل / مقدمه / تعريف تيپ ايده‌آل / تبیین مثبت و منفی / ويژگي‌هاي تيپ ايده‌آل / انواع تيپ ايده‌آل / ضرورت تيپ ايده‌آل در تحقيقات اجتماعي / تيپ ايده‌آل به عنوان ابزار / تيپ ايده‌آل و ماكس وبر / زمينه تاريخي تيپ ايده‌آل / ایجادتیپ ايده‌آل / تيپ ايده‌آل زنانگي و مردانگي / مفاهیم اصلی فصل / خلاصه فصل / پرسش‌های فصل / پیوست شماره 21: نمونه مطالعات، مطالعه پايلوت |
منابع |
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.