آنچه در این صفحه میخوانید:
- اهمیت برگزاری دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
- سرفصل دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
- منابع محتوایی دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
- نمونه اسلایدهای پاورپوینت دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
- مدت زمان دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
- نمونه گواهینامه پایان دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
- دورههای آموزشی برگزار شده با محوریت کنترل نشخوار فکری
- نیازسنجی آموزشی دوره کنترل نشخوار فکری
- رزومه استاد دوره؛ دکتر جواد فقیهیپور
اهمیت برگزاری دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
مقدمه
آیا تا به حال در یک چرخه بیپایان ذهنی گیر کردهاید، آنچه اتفاق افتاده را تکرار میکنید، آنچه گفته شده را تکرار میکنید، سناریو را بارها و بارها در ذهن خود مرور میکنید؟ اینها نشانه نشخوار فکری([1]) هستند. نشخوار فکری یک الگوی مداوم و تکراری از تفکر متمرکز بر خود است که شامل تجزیهوتحلیل دلایل خلقوخوی منفی و شکست است. کلمه نشخوار از اصطلاح لاتین Ruminari گرفته شده است و به معنای جویدن غذای نیمه هضم شده است که برای یک دور دیگر جویدن از معده خارج میشود. در واقع اولین بخش معده نشخوارکنندگان (گاو، آهو، زرافه) به سیرابی (شکمبه) (Rumen) معروف است. وقتی نشخوار میکنیم، افکاری که نیمه هضم شدهاند را از نظر ذهنی میجویم. اساساً این کار یک رفلاکس هیجانی([2]) است.
در حالی که نشخوار فکری یک تشخیص بالینی نیست، مروری بر آنچه شما را آزار میدهد بارها و بارها با یک بررسی موشکافانه و دقیق جزئیات کوچکی از آنچه اتفاق افتاده یا ممکن است رخ دهد، میتواند در شروع و حفظ افسردگی نقش مؤثری داشته باشد. به طور تجربی، افراد به احتمال زیاد در نیمه شب، در مواجهه با یک تصمیم مهم و زمانی که تحت استرس هستند، نشخوار فکری میکنند. از آنجایی که خلق منفی منجر به تجزیهوتحلیل مکرر و تمرکز بر خویشتن([3]) میشود و تمرکز بر خویشتن میتواند خلق منفی را تشدید کند به گونهای که نشخوارکنندگان قوی میتوانند در یک حلقه متقابل با خلق منفی و نشخوار فکری که یکدیگر را حفظ میکنند، گرفتار شوند.
شخصی یک پیام متنی یا ایمیل بسیار نامطلوب برای شما ارسال کرده است و شما نمیتوانید آن را نخوانید یا شخصی که در گذشته به طور جدی به شما صدمه زده است و شما نمیتوانید با بیعدالتی کنار بیایید و آنچه اتفاق افتاده را بارها و بارها در ذهن خود تکرار میکنید. شما دوباره ناراحت میشوید. گاهی اوقات خوابیدن برایتان سخت میشود چون نمیتوانید از فکر کردن به آنچه اتفاق افتاده دست بردارید. مغز شما مانند یک ضبطصوت خراب است. فقط این موارد را بارها و بارها در ذهن شما پخش میکند. این پدیده «نشخوار فکری» نام دارد. وقتی درگیر افکار تکراری در مورد یک تجربه منفی میشوید و نمیتوانید جلوی آنها را بگیرید، دچار نشخوار فکری شدهاید. همچنین نشخوار فکری زمانی رخ میدهد که نمیتوانید از فکر کردن به افکار منفی در مورد خودتان دست بردارید.
نشخوار فکری زمانی است که احساس میکنید در چرخهای بیپایان از افکار منفی گیر افتادهاید که میتواند با اضطراب و سایر اختلالات همراه یا تشدید شود. پرت کردن حواس([4])، مدیتیشن و سایر نکات ممکن است به شما در شکستن این چرخه کمک کند. نشخوار فکری مشکلی رایج است و پیوند نزدیکی با تجربیات منفی گذشته دارد و میتواند مانند حلقهای باشد که نمیتوانید از آن خارج شوید.
نشخوار فکری یک چرخه فکری منفی است که بسیاری از افراد برای مدیریت آن تلاش میکنند. نشخوار فکری یک اختلال پردازش فکری است به این معنا که افکار نگرانکننده یا حتی افکار خنثی توسط فردی که نشخوار میکند مورد تجزیهوتحلیل بیش از حد قرار میگیرد. گاهی اوقات، فرد قادر است بازیافت افکار را متوقف کند و به فعالیتهای دیگر یا افکار دیگر بپردازد، در حالی که در موارد شدیدتر، فرد نمیتواند از این فرآیند فکری خارج شود. این چرخه افکار میتواند منجر به سایر رفتارها یا اختلالات ناکارآمدی شود. وقتی کسی نشخوار فکری میکند، به طور مکرر به اشتباهات گذشته خود، کاستیهای شخصیتی و به طور کلی رویدادها و شرایط منفی فکر میکند. نشخوار فکری، فکر کردن دائمی به علل، پیامدها و علائم و همچنین ایجاد حالت خلقی منفی معمول است. فیلمنامههای نشخوار فکری عبارتند از: «من خیلی احمق هستم. چرا حرف نزدم؟» یا «اگر همیشه اینطور باشم، درباره من و زندگیام چه میگویند؟».
[1] Rumination
[2] Emotional Reflux
[3] Self-Focus
[4] Distraction
تعریف نشخوار فکری
اکثر افراد میتوانند با چیزی که در ذهن و فکرشان گیر کرده و بیشتر از حد معمول به آن میاندیشند، ارتباط برقرار کنند مانند یک آهنگ، یک فکر یا یک ایده. وقتی این چیز یک آهنگ باشد، آن را کرم گوش([1]) مینامیم. وقتی این چیز یک فکر است، به ویژه یک فکر منفی آزاردهنده، یک تجربه ناخوشایند به نام نشخوار فکری است. نشخوار فکری به عنوان درگیر شدن در یک فرآیند تفکر منفی تکراری تعریف میشود که به طور مداوم و بدون پایان یا کامل شدن در ذهن شکل میگیرد. این الگو میتواند ناراحتکننده باشد، متوقف کردن آن دشوار است و به طور غیرعادی شامل تکرار یک فکر منفی یا تلاش برای حل یک مسئله مبهم است که این میتواند مانند نگرانی در مورد یک رویداد آینده، پخش مجدد یک سناریوی گذشته یا تلاش برای پیشبینی چگونگی انجام یک اتفاق به نظر برسد. گاهی اوقات فقط همان فکر را بدون تغییر زیاد در دایره میچرخاند. از آنجایی که عمل نشخوار فکری، زمان و انرژی عاطفی زیادی را مصرف میکند، میتواند عواقب جدی برای سلامت روان فرد داشته باشد. نشخوار فکری یکی از علائمی است که هم در اختلالات اضطراب و هم در افسردگی یافت میشود که اغلب یک علامت اولیه در اختلال وسواسی اجباری (OCD) و اختلال اضطراب فراگیر است. وقتی افراد افسرده هستند، مضامین نشخوار فکری معمولاً در مورد ناکافی یا بیارزش بودن است. وقتی نشخوار فکری مضمونی بیشتر مبتنی بر اضطراب دارد، افراد تمایل به این پدیده دارند زیرا افکار به دنبال پاسخ به پرسشهای بیجواب و کشف حقایق ناشناخته هستند.
انجمن روانشناسی آمریکا (APA) نشخوار فکری را به عنوان «تفکر وسواسی شامل افکار یا مضامین مفرط و تکراری که با سایر فعالیتهای ذهنی تداخل ایجاد میکند» تعریف کرده است که میتواند نشانهای از مشکلات مختلف سلامت روان باشد. نشخوار فکری یک اختلال پردازش فکری است که با اضطراب و سایر اختلالات سلامت روان مرتبط است. نشخوار فکری به تفکر تکراری یا تمرکز بر افکار و احساسات منفی، چیزهایی که باعث آنها میشود و آنچه میتواند منجر شود اشاره دارد. نشخوار فکری تمرکز شما را بر روی جنبههای منفی زندگیتان قرار میدهد. تفکر نشخوارکننده میتواند بر سلامت روان و بهزیستی شما تأثیر بگذارد و بیماری سلامت روان فرد (مانند اضطراب و افسردگی) را بدتر کند. وقتی فردی نشخوار میکند، بیرون آمدن از یک چرخه فکری منفی میتواند سخت باشد.
نشخوار فکری شامل تفکر تکراری یا تمرکز بر احساسات منفی و ناراحتی و علل و پیامدهای آن است. جنبه منفی و تکراری نشخوار فکری میتواند به ایجاد افسردگی یا اضطراب کمک کند و شرایط موجود را بدتر کند. هنگامی که فردی که دارای خلق افسرده است نشخوار فکری میکند، احتمال بیشتری دارد که «چیزهای منفی بیشتری را که در گذشته برایش اتفاق افتاده به خاطر بیاورد، موقعیتهای زندگی فعلی خود را منفیتر تفسیر کند و نسبت به آینده ناامیدتر شود». مشغله ذهنی با مشکلات، فراتر رفتن را برای تمرکز بر حل مشکل دشوار میسازد. حتی در افراد بدون افسردگی یا اضطراب، نشخوار فکری میتواند به احساسات منفی کمک کند. این میتواند به چرخهای تبدیل شود که در آن هرچه فرد بیشتر نشخوار کند، احساس بدتری دارد که سپس به نشخوار فکری بیشتر کمک میکند.
مطالعهای در دانشگاه لیورپول در بریتانیا به ارتباط بین شرایط یک فرد و تجربیات گذشته و ایجاد افسردگی و اضطراب پرداخت. محققان به رهبری دکتر پیتر کیندرمن([2]) دریافتند که مهمترین راهی که تجربیات گذشته یک فرد، مانند رویدادهای تروماتیک زندگی منجر به افسردگی یا اضطراب میشود، این است که فرد را به نشخوار فکری و سرزنش کردن خود برای مشکل سوق دهد. کیندرمن بیان کرد که «افسردگی و اضطراب شرایط سادهای نیستند و هیچ دلیل واحدی وجود ندارد. اگرچه نمیتوانیم سابقه خانوادگی یا تجربیات زندگی یک فرد را تغییر دهیم، اما میتوان به فرد کمک کرد تا شیوه تفکر خود را تغییر دهد و راهبردهای مقابلهای مثبتی را به او آموزش دهیم که میتواند سطح استرس را کاهش دهد».
[1] Ear Worm
[2] Peter Kinderman
تفاوت نشخوار فکری و اختلال نشخوار
«نشخوار فکری» به عنوان یک اختلال فکری نباید با اختلال نشخوار([1]) یا سندرم نشخوار([2]) یا اختلال خوردن نشخوار([3]) به عنوان یک اختلال خوردن که شامل برگشت غذا است، اشتباه گرفته شود. اختلال نشخوار یک اختلال غذایی مقاوم به درمان است است که با برگشت غذا مشخص میشود. اختلال نشخوار در واقع نوعی اختلال خوردن است که تا حدودی در ایالاتمتحده نادر است. این بیماری شامل برگشت غذا میشود و در بین نوزادان رایج است. خوشبختانه، گزینههای تریتمنت برای اختلال نشخوار وجود دارد و میتوان آن را با موفقیت مدیریت کرد. این اختلال با برگشت غذا و احتمالاً جویدن و بلع مجدد آن مشخص میشود. این اختلال برخلاف استفراغ که به انقباضات شدید عضلات شکمی نیاز دارد، اختلال نشخوار به آسانی ایجاد می شود. نوزادان مبتلا ممکن است در طول دوره، زبان خود را بچرخاند و کمر خود را قوس کند. تصور میشود که این بیماری، نشاندهنده یک اختلال حرکتی با شل شدن غیرارادی ماهیچههایی است که باز و بسته شدن مری را کنترل میکنند.
[1] Rumination Disorder
[2] Rumination Syndrome
[3] Rumination Eating Disorder
شیوع افکار نشخوارکننده
به دلیل ماهیت نشخوار فکری، تعیین آمارهای دقیق امری بسیار دشوار است. از آنجایی که نشخوار فکری معمولاً در افرادی که افسردگی و اضطراب را تجربه میکنند دیده میشود، برخی از افراد مبتلا به این دو اختلال ممکن است در مقطعی از زندگی خود نیز نشخوار فکری را تجربه کنند. مطالعهای در دانشگاه کالیفرنیا در شهر ریورساید نشان داد افرادی که نشخوار فکری را تجربه میکنند ممکن است تریتمنت بیماریهای جدی مانند سرطان سینه یا روده بزرگ را به تعویق بیندازند که این امر میتواند باعث شود افرادی که نشخوار فکری را تجربه میکنند خطرات سلامتی بیشتری نسبت به افراد بدون نشخوار که فوراً به دنبال تریتمنت هستند، داشته باشند. همه افراد دارای افکار نشخوارکننده هستند. برخی از افراد اغلب نشخوار میکنند، در حالی که برخی دیگر فقط گاهی اوقات نشخوار میکنند. از آنجایی که نشخوار فکری نشانهای از بیماری سلامت روان است تا یک بیماری جداگانه، جمعآوری آمار در مورد شیوع نشخوار فکری دشوار است. با این حال، کارشناسان میدانند که زنان بیشتر از مردان نشخوار میکنند و افراد مسن بالای 62 سال کمتر از افراد جوان نشخوار میکنند.
رفرنس مطالب:
سرفصل دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
بخش 1: تعاریف و مفاهیم نشخوار فکری
- تعریف نشخوار فکری
- تفاوت نشخوار فکری و اختلال نشخوار
- هنگام نشخوار فکری در مغزتان چه اتفاقی میافتد؟
- پنج افسانه درباره نشخوار فکری
- شیوع افکار نشخوارکننده
- زیرگروهها و انواع نشخوار فکری
- مصادیق نشخوار فکری
- نقش نشخوار فکری در افکار منفی تکراری
- رویکردهای نشخوار فکری
بخش 2: علائم و علل نشخوار فکری
- علائم و نشانههای نشخوار فکری
- محرکهای نشخوار فکری
- علل بروز نشخوار فکری
بخش 3: تأثیرات نشخوار فکری
- خطرات نشخوار فکری
- تأثیرات نشخوار فکری: 1- تأثیرات نشخوار فکری بر سلامت روان؛ 2- تأثیرات نشخوار فکری بر سلامت جسمی؛ 3- تأثیرات نشخوار فکری بر سلامت اجتماعی
بخش 4: بیماریهای مرتبط با نشخوار فکری
- آیا نشخوار فکری یک بیماری روانی است؟
- خطرات و بیماریهای مرتبط با نشخوار فکری
- نشخوار فکری؛ عامل بروز بیماریهای روانی دیگر
- نشخوار فکری و اختلالات همزمان
بخش 5: تریتمنتهای نشخوار فکری
- گزینههای تریتمنت برای نشخوار فکری: 1- تراپیها؛ 2- ذهن آگاهی؛ 3- داروها
بخش 6: مدیریت نشخوار فکری
- در صورت نشخوار فکری چه باید کرد؟
- مراحل کاهش نشخوار فکری
- تکنیکهایی برای توقف نشخوار فکری
- استراتژیهایی برای مدیریت نشخوار فکری
یادآور میشود سرفصلهای پیشنهادی فوق برای 16 ساعت آموزشی (یعنی 2 روز 8 ساعته) تدوین گردیده است و در صورتی که تعداد ساعات آموزشی کاهش یابد، مطالب مهمتر و به صورت فشرده تدریس میگردد.
منابع محتوایی دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
محتوای ارائه شده در دوره کنترل نشخوار فکری بر اساس کتاب زیر که توسط دکتر جواد فقیهیپور تألیف شده، ساختاربندی گردیده است:
نمونه اسلایدهای پاورپوینت دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
نمونه اسلایدهای پاورپوینت ارائه شده توسط دکتر جواد فقیهیپور در دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری:
مدت زمان دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
مدت زمان پیشنهادی برای اثربخشی بیشتر این دوره آموزشی بین 1 روز (8 ساعت) تا 2 روز (16 ساعت) میباشد. هر چند با توجه به محدودیتهای سازمانی چه از لحاظ زمان و چه از لحاظ منابع مالی، میتوان این دوره آموزشی را در تعداد ساعات کمتر و به صورت فشردهتری نیز برگزار نمود.
نمونه گواهینامه پایان دوره آموزشی کنترل نشخوار فکری
در پایان دوره آموزشی در صورت تمایل گواهینامه پایان دوره به فراگیران اهدا میگردد که نمونهای از آن را در تصویر زیر مشاهده مینمایید.
دورههای آموزشی برگزار شده با محوریت کنترل نشخوار فکری
نیازسنجی آموزشی دوره
در راستای اثربخشی بیشتر این دوره آموزشی و جهت هماهنگی بیشتر در خصوص کمیت و کیفیت محتوای دوره آموزشی با توجه به تعداد و سطح فراگیران و همچنین اهداف آموزشی شرکت یا سازمان خود، میتوانید قبل از برگزاری دوره طی یک جلسه تلفنی یا آنلاین با مدرس دوره (دکتر جواد فقیهیپور) تماس داشته باشید تا نیازسنجی دقیقی صورت گرفته و بدین ترتیب اثربخشی آموزشی در سطح بسیار بالاتری تحقق یابد.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.