آنچه در این صفحه میخوانید:
- اهمیت برگزاری دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
- سرفصل دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
- منابع محتوایی دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
- نمونه اسلایدهای پاورپوینت دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
- مدت زمان دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
- نمونه گواهینامه پایان دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
- دورههای آموزشی برگزار شده با محوریت منتورینگ سازمانی
- نیازسنجی آموزشی دوره منتورینگ سازمانی
- رزومه استاد دوره؛ دکتر جواد فقیهیپور
اهمیت برگزاری دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
تعریف منتور
اصطلاح منتور([1]) از شخصیت «منتور» در داستان ادیسه اثر هومر([2]) اقتباس شده است. این شخصیت یکی از همراهان تلماخوس([3]) پسر ادیسه بود و زمانی که این پسر از خانه خود دور بود، او را پرورش میداد. به بیان دیگر، امروزه منتور کسی است که به رشد، توسعه، تصمیمگیری منتی کمک میکند. منتور به جای آموزش از طریق آزمونوخطا، فردی است که به عنوان سرمشقی برای تقلید، در زندگی ما حضور دارد.
منتور، شخصی است که از تجربه شخصی و حرفهای برخوردار است و موافقت میکند که به توسعه مهارتها، شایستگیها یا تحقق اهداف منتی کمک کند. منتور به بیان دیگر، یک راهنما یا سرمشق([4]) است که تمایل دارد تا به رشد شخصی و توسعه حرفهای منتی کمک کند. بسیاری از افراد تصور میکنند که منتور مترادف دیگری برای کلمه سرمشق است. قطعاً از منتورها انتظار میرود تا در حوزههای متنوعی نظیر ایجاد توازن بین کار و زندگی و اصول اخلاقی نیز سرمشق منتی باشند اما صرفاً سرمشق بودن از شما منتور نمیسازد.
منتور بودن به معنای برقراری تعامل با منتی و ارائه حمایت، راهنمایی و بازخورد به منتی است و به عبارت دیگر، منتور بودن به مشارکت منتی نیاز دارد. ویژگیهای یک منتور خوب عبارتند از:
- تمایل برای کمک به موفقیت دیگران؛
- تمایل برای انتقال اطلاعات؛
- تمایل برای ارائه و دریافت بازخورد؛
- تمایل به همکاری با دیگران؛
- تمایل برای تعامل با دیگران در سطح بین شخصی؛
- تمایل به یادگیری؛
- داشتن انگیزه برای منتور بودن؛
- گوش دادن و مهارتهای ارتباطی مناسب؛
- مهارت پرسشگری مناسب؛
- داشتن عقل سلیم و قضاوت صحیح؛
- مهارت رهبری و مدیریت افراد؛
- برخورداری از دانش مناسب در خصوص صنعت، سازمان یا حوزهای که منتی در آن کار میکند یا تمایل دارد تا بعداً به آن ورود کند؛
- اعتمادبهنفس و خودآگاهی؛
- پایبندی به اخلاقیات؛
- اجتناب از پیشداوری؛
- پذیرا بودن، صداقت و قابلاعتماد بودن؛
- شکیبایی؛
- همدلی.
[1] Mentor
[2] Homer’s Odyssey
[3] Telemachus
[4] Role Model
تعریف منتورینگ
فرهنگ لغات آکسفورد تعریف جامعی از منتورینگ ارائه داده است. اما در عمل، سازمانهای استرالیایی از طیف گستردهتری برای رویکردهای منتورینگ استفاده میکنند. در یک سوی این طیف، رابطه منتورینگ وجود دارد که بر تجربه زیاد منتور تمرکز دارد. انتظار میرود که دانش، قدرت و نفوذ منتور به منتی کمک کند تا به اهداف کارراهه خود دست یابد. این رابطه، از نوع روابط بلندمدت است و گاهی اوقات با نقشهای مدیریت صفی اشتباه گرفته میشود. در طرف دیگر این طیف بر منتی تمرکز میشود. در اینجا بر بینش شخصی و چالشهای فکری حاصل از تعامل با منتور تأکید میشود. انتظار میرود که منتی این رابطه را دنبال کند و برای کمک به اتخاذ تصمیمات شغلی پیچیده، از منتور دعوت کند تا به گفتگوی درونی او توجه کند. این نوع از روابط معمولاً از طریق برنامههای رسمی کوتاهمدت ایجاد نمیشوند و با نقشهای سلسلهمراتبی نیز سازگار نیستند.
منتورینگ، تکاملیافته است و در سالهای اخیر نیز طیف گستردهای از فعالیتها (از اعطای مسئولیت به افرادی که مسئول پاسخگویی به سؤالات هستند تا ارائه پشتیبانی اخلاقی و ایجاد طرحوارههایی برای ارائه مشاوره در مورد نیازهای پیچیده منتیها) را در برمیگیرد.
یک تعریف عملی بسیار دقیق از منتورینگ توسط اریک پارسلو([1]) ارائه شده است: «منتورینگ به منزله حمایت و تشویق افراد برای مدیریت یادگیری خود است به طوری که بتوانند پتانسیل خود را به حداکثر برسانند، مهارتهای خود را پرورش دهند، عملکرد شخصی خود را بهبود بخشند و به فردی تبدیل شوند که میخواهند». در این تعریف، عبارات خاصی وجود دارد که توجه ما را به خود جلب میکند:
- منظور از «حمایت و تشویق»، مشاوره ناهدایتگر([2]) میباشد.
- منظور از «مدیریت یادگیری خود»، پذیرش مسئولیت توسط خود منتی است.
- منظور از «حداکثرسازی پتانسیل، پرورش مهارتها و بهبود عملکرد شخصی»، ایجاد روحیه رشد و توسعه است.
- منظور از «شخصی که میخواهد به آن تبدیل شود» این است که منتی به واسطه اهدافش و دریافت کمک میخواهد به چه جایگاهی دست پیدا کند.
[1] Eric Parsloe
[2] مشاوره ناهدایتگر (Non Directive Counseling): مشاورهای که در آن مشاور، مُراجع را به ابراز احساسات و طرح مشکلات و تفسیر رفتارهای خود تشویق میکند تا خودش راهحل مشکلاتش را بیابد.
تعریف منتورینگ در محیط کار
منتورینگ، رابطهای متقابل، مشارکتی و اختیاری است که اغلب میان کارمند ارشد و تازهکار برای رشد، یادگیری و توسعه کارراهه منتی (کارآموز) شکل میگیرد. اغلب منتور و منتی در داخل یک سازمان حضور دارند و در این رابطه بر اهداف سازمانی، فرهنگ، اهداف کارراهه، ارائه مشاوره برای توسعه حرفهای و ایجاد تعادل بین کار و زندگی تأکید میشود. منتورهای اثربخش اغلب به عنوان سرمشق، ایفای نقش میکنند و گوش شنوایی برای منتی خود دارند و پیشنهادهایی را برای دستیابی منتی به اهدافش ارائه میدهند. منتورینگ، فرایند استفاده از افراد متخصص و آموزشدیده برای ارائه راهنمایی، توصیههای کاربردی و حمایت مداوم از افراد تحت آموزش و یادگیری است. منتورینگ به معنای کمک به افراد برای کسب مهارتها و دانش از مدیران باتجربهتری است که از فرایندهای سازمانی آگاهی دارند. منتورها موارد زیر را به منتیها ارائه میدهند:
- ارائه توصیه برای تدوین برنامههای خود توسعهای([1]).
- ارائه دستورالعملهایی در مورد نحوه اکتساب دانش و مهارتهای ضروری یک شغل جدید.
- ارائه اطلاعاتی در رابطه با فرهنگ شرکت.
- کمک به تعیین جهت و مسیر درست.
- کوچینگ مهارتهای خاص.
بهزعم دیوید کلاترباک([2]) منتورینگ عمدتاً شامل گوش دادن همراه با همدلی، به اشتراکگذاری تجربیات، رابطه دوستی حرفهای، ایجاد بینش از طریق درون اندیشی، عمل کردن به عنوان یک گوش شنوا و تشویق کردن است. به عقیده جاکوبی([3]) منتورینگ رابطهای برای کمکرسانی است و یک فرایند پرورشی میباشد. به باور ویکی آل نادولسکی([4]) منتورینگ به منزله متصل ساختن فرد باتجربه (منتور) با فرد کمتجربه (منتی) برای کمک به رشد شخصی و حرفهای منتی است.
[1] Self-Development
[2] David Clutterbuck
[3] Jacobi
[4] Vickie L. Nadolski
اهمیت منتورینگ در محیط کار
یک منتور خوب به منتی کمک میکند تا در کارش اثربخشتر شود، مهارتهای جدیدی بیاموزد، به اعتمادبهنفس بیشتری دست یابد و برای رشد کارراهه خود تصمیمات بهتری اتخاذ کند. منتورها مزایای زیادی از جمله رضایتمندی از مشاهده توسعه دیگران، توسعه دیدگاههای فرهنگی و بین نسلی، تقویت مهارتهای فنی، رهبری و مهارت بین شخصی و استمرار تجربه ایدهها و بینشهای جدید را گزارش میکنند.
به طور کلی میتوان اهمیت منتورینگ در محیط کار را در موارد زیر در نظر گرفت:
- کارمندیابی: منتورینگ برای شناسایی داوطلبان شغلی مناسب از منابع کارمندیابی داخلی و خارجی به سازمان کمک میکند.
- ایجاد روابط: منتورینگ به ایجاد ساختار سازمان کمک میکند.
- انگیزش کارکنان: منتورینگ به انگیزش کارکنان توسط منتور کمک میکند.
- تأمین سرمایه دانشی: صرفنظر از سرمایه فیزیکی، منتورینگ به تأمین سرمایه دانشی سازمان کمک میکند.
رفرنس مطالب:
سرفصل دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
بخش 1: تعاریف منتورینگ
- تعریف منتور
- انواع منتور
- تعریف منتی
- تعریف منتورینگ
- تعریف منتورینگ در محیط کار
- ویژگیهای منتورینگ
- اهمیت منتورینگ در محیط کار
بخش 2: تفاوت منتورینگ و کوچینگ
- تفاوت منتورینگ و کوچینگ
- تفاوت منتورینگ، تراپی و مشاوره
- تفاوت مشاور شخصی و مشاور کاری
بخش 3: انواع منتورینگ
- انواع برنامه منتورینگ
- انواع منتورینگ بر اساس ساختار: 1- منتورینگ غیررسمی؛ 2- منتورینگ رسمی
- انواع منتورینگ بر اساس نحوه اجرا: 1- منتورینگ دونفری؛ 2- منتورینگ گروهی؛ 3- منتورینگ تیمی؛ 4- منتورینگ همتا (همکار)؛ 5- منتورینگ معکوس؛ 6- منتورینگ از راه دور یا الکترونیک؛ 7- منتورینگ سرعتی؛ 8- منتورینگ موقعیتی؛ 9- منتورینگ توسعهای و کارراهه؛ 10- منتورینگ سرپرستی
- انواع منتورینگ بر اساس قلمرو: 1- منتورینگ توسعهای؛ 2- منتورینگ کارآفرینی؛ 3- منتورینگ بین نسلی
بخش 4: مزایای منتورینگ
- کاربردهای منتورینگ
- کارکردهای منتورینگ
- مزایای منتورینگ: 1- مزایای منتورینگ برای منتور؛ 2- مزایای منتورینگ برای منتی؛ 3- مزایای منتورینگ برای سازمانها
بخش 5: منتورینگ اثربخش
- عناصر موفقیت در منتورینگ: 1- یک منتور خوب؛ 2- یک منتی خوب؛ 3- یک رابطه منتورینگ خوب
بخش 6: اقدامات منتور
- شش کاری که هر منتور باید انجام دهد
بخش 7: منتورینگ و کارکردهای منابع انسانی
- اعتماد به سرپرست و منتورینگ
- تعهد سازمانی و منتورینگ
- عجین شدن شغلی و منتورینگ
- خود کارآمدی و منتورینگ
- جانشینپروری و منتورینگ
- برنامه توسعه فردی و منتورینگ
بخش 8: کاربردهای برنامه منتورینگ
- انواع کاربردهای برنامه منتورینگ
بخش 9: بهترین برنامههای منتورینگ
- بهترین برنامههای منتورینگ در محیط کار
بخش 10: ساختاردهی برنامههای منتورینگ
- روشهای ساختاردهی برنامههای منتورینگ
بخش 11: اجرای برنامه منتورینگ
- برنامه منتورینگ در محیط کار
- زمان و مدت ملاقات منتور و منتی
- نحوه اجرای برنامه منتورینگ سازمانی: 1- دیدگاه کسلر؛ 2- دیدگاه کرونین؛ 3- دیدگاه دانل
- نکاتی برای اجرای موفقیتآمیز برنامه منتورینگ
بخش 12: شرکتهای موفق در برنامههای منتورینگ
- اجرای موفقیتآمیز برنامههای منتورینگ
- شرکتهای موفق در اجرای برنامههای منتورینگ
یادآور میشود سرفصلهای پیشنهادی فوق برای 24 ساعت آموزشی (یعنی 3 روز 8 ساعته) تدوین گردیده است و در صورتی که تعداد ساعات آموزشی کاهش یابد، مطالب مهمتر و به صورت فشرده تدریس میگردد.
منابع محتوایی دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
محتوای ارائه شده در دوره منتورینگ سازمانی بر اساس کتابهای زیر که توسط دکتر جواد فقیهیپور تألیف شده، ساختاربندی گردیده است:
نمونه اسلایدهای پاورپوینت دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
نمونه اسلایدهای پاورپوینت ارائه شده توسط دکتر جواد فقیهیپور در دوره آموزشی منتورینگ سازمانی:
مدت زمان دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
مدت زمان پیشنهادی برای اثربخشی بیشتر این دوره آموزشی بین 1 روز (8 ساعت) تا 3 روز (24 ساعت) میباشد. هر چند با توجه به محدودیتهای سازمانی چه از لحاظ زمان و چه از لحاظ منابع مالی، میتوان این دوره آموزشی را در تعداد ساعات کمتر و به صورت فشردهتری نیز برگزار نمود.
نمونه گواهینامه پایان دوره آموزشی منتورینگ سازمانی
در پایان دوره آموزشی در صورت تمایل گواهینامه پایان دوره به فراگیران اهدا میگردد که نمونهای از آن را در تصویر زیر مشاهده مینمایید.
دورههای آموزشی برگزار شده با محوریت منتورینگ سازمانی
نیازسنجی آموزشی دوره
در راستای اثربخشی بیشتر این دوره آموزشی و جهت هماهنگی بیشتر در خصوص کمیت و کیفیت محتوای دوره آموزشی با توجه به تعداد و سطح فراگیران و همچنین اهداف آموزشی شرکت یا سازمان خود، میتوانید قبل از برگزاری دوره طی یک جلسه تلفنی یا آنلاین با مدرس دوره (دکتر جواد فقیهیپور) تماس داشته باشید تا نیازسنجی دقیقی صورت گرفته و بدین ترتیب اثربخشی آموزشی در سطح بسیار بالاتری تحقق یابد.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.