آنچه در این صفحه میخوانید:
- اهمیت برگزاری دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
- سرفصل دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
- منابع محتوایی دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
- نمونه اسلایدهای پاورپوینت دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
- مدت زمان دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
- نمونه گواهینامه پایان دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
- دورههای آموزشی برگزار شده با محوریت توسعه منابع انسانی مقدماتی
- نیازسنجی آموزشی دوره توسعه منابع انسانی مقدماتی
- رزومه استاد دوره؛ دکتر جواد فقیهیپور
اهمیت برگزاری دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
مقدمه
توسعه منابع انسانی (HRD)([1]) برای هر سازمانی که دوست دارد پویا و رشد محور باشد یک امر ضروری است. برخلاف سایر منابع، منابع انسانی دارای قابلیتهای بالقوه نسبی نامحدودی هستند. هدف سیستم توسعه منابع انسانی، ایجاد فضایی است که بتوان به طور مستمر تواناییهای افراد را شناسایی، پرورش دهد و از آنها استفاده نمود. مفهوم توسعه منابع انسانی برای اولین بار توسط لئونارد نادلر([2]) در سال 1969 در کنفرانسی در ایالاتمتحده معرفی شد. او توسعه منابع انسانی را به عنوان آن دسته از تجربههای یادگیری تعریف کرد که برای یک زمان خاص سازماندهی شده و برای ایجاد امکان تغییر رفتار طراحی شدهاند. توسعه منابع انسانی، چارچوبی برای کمک به کارکنان برای توسعه مهارتها، دانش و تواناییهای فردی و سازمانی است. توسعه منابع انسانی شامل فرصتهایی مانند آموزش کارکنان، توسعه کارراهه کارکنان، مدیریت و توسعه عملکرد، کوچینگ، منتورینگ، برنامهریزی جانشین پروری، شناسایی کارکنان کلیدی و توسعه سازمان است. تمرکز تمام جنبههای توسعه منابع انسانی بر توسعه بهترین نیروی کار است تا سازمان و تکتک کارکنان بتوانند اهداف کاری خود را در خدمت به مشتریان به انجام برسانند. توسعه منابع انسانی میتواند به صورت رسمی باشد مانند آموزش در کلاس درس، دوره دانشگاهی یا تلاش برای تغییر برنامهریزی شده سازمانی. همچنین توسعه منابع انسانی میتواند به صورت غیررسمی باشد مانند کوچینگ کارکنان توسط متخصصان در صنعت یا توسط یک مدیر. سازمانهای سالم به توسعه منابع انسانی باور دارند و همه این مبانی را پوشش میدهند.
[1] Human Resource Development
[2] Leonard Nadler
تعریف مدیریت منابع انسانی
مدیریت منابع انسانی عبارتست از برنامهریزی، سازماندهی، هدایت و کنترل کارکردهای عملیاتی توسعه، جبران خدمت و نگهداشت منابع انسانی یک سازمان است و مسئول جذب بهترین افراد، آموزش آنها و ارائه مکانیزمی است تا اطمینان حاصل شود که این کارکنان وابستگیهای بهرهوری خود را با سازمانها حفظ میکنند. مدیریت منابع انسانی فرایندی مستمر برای تضمین توسعه کارکنان، شایستگیها، پویایی، انگیزه و اثربخشی به شیوهای برنامهریزی شده و سیستماتیک است. مدیریت منابع انسانی، رویکردی استراتژیک برای مدیریت اثربخش و کارآمد افراد در یک شرکت یا سازمان است که به کسبوکارشان کمک میکند تا مزیت رقابتی کسب کنند. این برنامه برای به حداکثر رساندن عملکرد کارکنان در خدمت اهداف استراتژیک کارفرما طراحی شده است. مدیریت منابع انسانی در درجه اول با مدیریت افراد در سازمانها، با تمرکز بر سیاستها و سیستمها مرتبط است. واحدهای منابع انسانی مسئول نظارت بر طراحی مزایای کارکنان، کارمندیابی کارکنان، آموزش و توسعه، ارزیابی عملکرد و مدیریت پاداش، مانند مدیریت سیستمهای پرداخت و مزایای کارکنان هستند. همچنین واحد منابع انسانی به تغییرات سازمانی و روابط صنعتی یا ایجاد توازن بین رویههای سازمانی با الزامات ناشی از قوانین دولتی توجه دارد. هدف کلی واحد منابع انسانی این است که مطمئن شود سازمان قادر به دستیابی به موفقیت از طریق کارکنانش است. متخصصین واحد منابع انسانی، سرمایه انسانی یک سازمان را مدیریت میکنند و بر اجرای سیاستها و فرایندها تمرکز میکنند. آنها بایستی در کارمندیابی، انتخاب، آموزش و توسعه کارکنان و همچنین حفظ روابط یا مزایای کارکنان تخصص داشته باشند. متخصصین واحد آموزش و توسعه اطمینان حاصل میکنند که کارکنان آموزش دیدهاند و در مسیر توسعه مستمر قرار دارند. این کار از طریق برنامههای آموزشی، ارزشیابی عملکرد و برنامههای پاداش صورت میگیرد. روابط کارکنان با نگرانیهای کارکنان در هنگام نقض خطمشیها (مواردی مانند آزار و اذیت یا تبعیض([1])) سر و کار دارد. مدیریت مزایای کارکنان شامل توسعه ساختارهای جبران خدمت، برنامههای مرخصی والدین، کوپن تخفیف و سایر مزایا برای کارکنان است. منابع انسانی محصول جنبش روابط انسانی در اوایل قرن بیستم است، زمانی که پژوهشگران شروع به مستندسازی راههای ایجاد ارزش کسبوکار از طریق مدیریت استراتژیک نیروی کار نمودند. در ابتدا تحت سلطه امور مبادلهای مانند مدیریت حقوق و دستمزد و مزایا بود، اما به دلیل جهانی شدن، ادغام و یکپارچگی شرکت، پیشرفتهای تکنولوژیکی و پژوهشهای بیشتر، منابع انسانی از سال 2015 بر ابتکارات استراتژیک مانند ادغام و اکتساب، مدیریت استعداد، برنامهریزی جانشین پروری، روابط صنعتی و کار و همچنین تنوع و همهپذیری متمرکز شد. در محیط کار جهانی کنونی، اکثر شرکتها بر کاهش ترک خدمت کارکنان و نگهداشت استعدادها و دانش در نیروی کار خود تمرکز میکنند. استخدام جدید نهتنها مستلزم هزینه بالایی است، بلکه خطر استخدام کارمند جدید ناتوان را نیز افزایش میدهد. برای جایگزینی مناسب موقعیت کارمند قبلی، واحدهای منابع انسانی تلاش میکنند تا مزایایی را ارائه دهند که برای کارکنان جذاب باشد، بنابراین خطر از دست دادن تعهد و توانایی روانشناختی کارکنان را کاهش میدهد.
[1] Harassment or Discrimination
تعریف توسعه منابع انسانی
توسعه منابع انسانی بخشی از مدیریت منابع انسانی است که به طور خاص به آموزش و توسعه کارکنان در سازمان میپردازد. توسعه منابع انسانی شامل آموزش یک کارمند پس از استخدام، فراهم کردن فرصتهایی برای یادگیری مهارتهای جدید، توزیع منابعی که برای وظایف کارمند مفید هستند و هر فعالیت توسعهای دیگر میباشد. توسعه منابع انسانی توسط پژوهشگران متعدد به شکلهای مختلفی تعریف شده است. برخی از تعاریف مهم توسعه منابع انسانی به شرح زیر است:
- توسعه منابع انسانی مجموعهای از فعالیتهای سازمانیافته است که برای ایجاد تغییرات رفتاری طراحی شده است.
- توسعه منابع انسانی فرایندی است که توسط آن به کارکنان یک سازمان به روشی مستمر و برنامهریزی شده کمک میشود تا بتوانند 1) تواناییهای موردنیاز برای انجام وظایف مختلف مرتبط با نقشهای حال یا آینده مورد انتظار خود را به دست آورند یا تقویت کنند؛ 2) قابلیتهای عمومی خود را به صورت فردی توسعه دهند و پتانسیل درونی خود را برای اهداف خود و یا توسعه سازمانی کشف و بهرهبرداری کنند؛ 3) فرهنگ سازمانی را توسعه دهند که در آن روابط برتر و زیردستان، کار تیمی و همکاری میان افراد واحدها قوی هستند و به بهزیستی حرفهای، انگیزه و غرور کارکنان کمک میکند.
- توسعه منابع انسانی عبارت است از افزایش دانش، قابلیتها و نگرشهای مثبت کاری همه افرادی که در همه سطوح در یک شرکت یا کسبوکار کار میکنند.
توسعه منابع انسانی، فرایندی برای افزایش تخصص و پتانسیل کارکنان در شرکتها میباشد. توسعه منابع انسانی برای یک شرکت بسیار مهم است، زیرا نهتنها بهرهوری کارکنان را افزایش میدهد، بلکه به رشد شغلی کارکنان نیز کمک میکند. همچنین به شرکت کمک میکند تا کسبوکار خود را توسعه دهد. آموزش فنی، آموزش مدیریت و توسعه شخصیت از عناصر کلیدی برای توسعه منابع انسانی هستند. در واقع مفهوم توسعه منابع انسانی به آموزش کارکنان، توسعه کارراهه، توسعه عملکرد، منتورینگ، کوچینگ، کمکهزینه تحصیل و سایر فعالیتهایی اشاره دارد که با توسعه نیروی کار مرتبط هستند. توسعه منابع انسانی، کلید بهرهوری بالاتر و بهرهوری بهتر در نظر گرفته میشود زیرا به کارکنان کمک میکند دانش، مهارتها و نگرشهایی را که کارفرما میخواهد بتوان در کارکنان توسعه داد. همچنین میتواند رضایت شغلی کارکنان را افزایش دهد و خطوط ارتباطی را بین اعضای تیم شفافسازی کند. شما دو گزینه برای توسعه منابع انسانی دارید: آموزش رسمی یا آموزش غیررسمی.
تفاوت بین مدیریت منابع انسانی و توسعه منابع انسانی
برخی از نویسندگان هر دو اصطلاح مدیریت منابع انسانی (HRM) و توسعه منابع انسانی (HRD) را به صورت مترادف به کار بردهاند اما مترادف هم نیستند. آنها مفاهیم مختلف با معانی متفاوت هستند و در زمینههای مختلف استفاده میشوند. در عین حال باید توجه داشت که توسعه منابع انسانی در مرکز مدیریت منابع انسانی قرار دارد؛ به عبارت دیگر، توسعه منابع انسانی به بخشی جداییناپذیر از مدیریت منابع انسانی تبدیل شده است. چند تفاوت اساسی بین مدیریت منابع انسانی و توسعه منابع انسانی وجود دارد:
- مدیریت منابع انسانی عمدتاً یک کارکرد خدماتی است که به خواستههای سازمان پاسخ میدهد؛ اما توسعه منابع انسانی یک کارکرد پیشگیرانه است.
- در مدیریت منابع انسانی حقوق، دستمزد، مشوقها و سادهسازی شغلی به عنوان انگیزه اصلی در نظر گرفته میشود؛ اما توسعه منابع انسانی به غنیسازی شغل، چالش شغلی، سازمان غیررسمی، گروههای کاری مستقل و خلاقیت برای ایجاد انگیزه در کارکنان میپردازد.
- مدیریت منابع انسانی به عنوان مجموعهای از کارکرد فرعی مستقل است و توسعه منابع انسانی یک زیرسیستم از یک سیستم بزرگتر از سازمان است.
- مدیریت منابع انسانی، قلمرو محدودی دارد اما قلمرو توسعه منابع انسانی گستردهتر است.
- تمرکز اصلی مدیریت منابع انسانی بر افزایش کارایی افراد است؛ اما تمرکز توسعه منابع انسانی بر ایجاد فرهنگ سازمانی مناسب است.
- مدیریت منابع انسانی عمدتاً نگهداشت محور است در حالی که توسعه منابع انسانی توسعه محور است.
- ساختار سازمانی در مورد مدیریت منابع انسانی مستقل است در حالی که توسعه منابع انسانی ساختاری را ایجاد میکند که به یکدیگر وابسته و مرتبط است.
- هدف مدیریت منابع انسانی عمدتاً بهبود کارایی کارکنان است در حالی که هدف توسعه منابع انسانی، توسعه کارکنان و همچنین سازمان به عنوان یک کل است.
- مسئولیت مدیریت منابع انسانی برعهده واحد منابع انسانی میباشد در حالی که مسئولیت توسعه منابع انسانی به همه مدیران در سطوح مختلف سازمان داده میشود.
- مدیریت منابع انسانی با دادن انگیزه یا پاداشهای پولی به کارکنان انگیزه میدهد در حالی که توسعه منابع انسانی بر انگیزه دادن به افراد از طریق ارضای نیازهای درجه بالاتر تأکید دارد.
اهمیت توسعه منابع انسانی
توسعه منابع انسانی، بخشی جداییناپذیر از کارکرد واحد منابع انسانی یک سازمان است که با توسعه کارکنان از طریق آموزش و یادگیری سر و کار دارد. توسعه منابع انسانی میتواند شایستگیهای کلیدی یک فرد را از طریق تجزیه و تحلیل عملکرد، شناسایی شکاف مهارتی و ارائه آموزش توسعه دهد. کارایی یک سیستم را میتوان با مقایسه عملکرد کارکنان در قبل و بعد از آموزشهای مختلف، مشاوره و… سنجید. توسعه منابع انسانی دارای هدف دوگانه رشد کارکنان و رشد سازمان است. از آنجایی که این امر یادگیری و رشد را برای کارکنان فراهم میکند، منجر به سطوح بالاتر رضایت کارکنان نیز میشود.
اهداف توسعه منابع انسانی
هدف از توسعه منابع انسانی، داشتن نیروی کار کارآمد، فنی و رقابتی است. اهداف کلیدی برای توسعه کارکنان عبارتند از:
- افزایش کیفیت، مهارت و تیزهوشی کارکنان؛
- افزایش بهرهوری کارکنان و در نهایت افزایش بهرهوری کسبوکار؛
- حفظ انگیزه و رقابت از طریق آموزش کارکنان؛
- آمادهسازی کارکنان برای تصدی نقشهای بالاتر در شرکت؛
- ایجاد احساس مسئولیت، مالکیت و رضایت شغلی در کارکنان؛
- تمرکز بر توسعه فنی، مدیریتی و شخصیتی کارکنان.
ویژگیهای توسعه منابع انسانی
- توسعه منابع انسانی دارای دو جنبه خرد و کلان است. در سطح خرد، توسعه منابع انسانی به بهبود مهارتها، نگرشها و رفتار کارکنان در سازمان میپردازد امّا در سطح کلان، توسعه منابع انسانی شامل بهبود کیفیت زندگی مردم یک کشور است.
- توسعه منابع انسانی یک مفهوم بینرشتهای است که ایدههای بسیاری از علوم را شامل میشود. به طوری که جامعهشناسی از طریق مطالعه خانوادهها، جوامع و سایر گروهها به رشد و توسعه نظام انسانی کمک میکند.
- توسعه منابع انسانی یک رویکرد برنامهریزی شده و سیستماتیک برای توسعه افراد است.
- توسعه منابع انسانی یک فرایند مداوم در حال توسعه است. در توسعه منابع انسانی، توسعه فرد پایانی ندارد و یادگیری در طول زندگی وی ادامه دارد.
- توسعه منابع انسانی به توسعه فرهنگ سازمانی کمک میکند.
کارکردهای توسعه منابع انسانی
هدف اصلی توسعه منابع انسانی، داشتن کارکنانی است که مهارتها، دانش و پتانسیل لازم برای کمک به شرکت را داشته باشند. با رقابت بیشتر، فناوری جدیدتر، فرایندهای بهتر قطعاً تمرکز شرکتها بر توسعه منابع انسانی برای داشتن نیروی کار اثربخشتر ضروری است. کارکردهای اصلی توسعه منابع انسانی عبارتند از:
- ارزیابی عملکرد؛
- آموزش و توسعه کارکنان؛
- توسعه و برنامهریزی کارراهه؛
- برنامهریزی جانشین پروری.
رفرنس مطالب:
سرفصل دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
بخش اول: ماهیت توسعه منابع انسانی
- تعریف مدیریت منابع انسانی
- تعریف توسعه منابع انسانی
- تفاوت بین مدیریت منابع انسانی و توسعه منابع انسانی
- اهمیت توسعه منابع انسانی
- اهداف توسعه منابع انسانی
- ویژگیهای توسعه منابع انسانی
- کارکردهای توسعه منابع انسانی
بخش دوم: آموزش کارکنان
- یادگیری در مقابل آموزش
- تعریف آموزش کارکنان
- اهمیت آموزش کارکنان
- مزایای آموزش کارکنان
- روشهای آموزش کارکنان
- تاکتیکهای آموزش کارکنان
- تعریف برنامه آموزش کارکنان
- مزایای برنامه آموزش کارکنان
- مراحل توسعه یک برنامه آموزش کارکنان
- ارزشیابی اثربخشی آموزش
- زمان ارزشیابی اثربخشی آموزش
بخش سوم: توسعه کارکنان
- تعریف توسعه کارکنان
- مزایا و اهمیت توسعه کارکنان
- اثربخشترین روشهای توسعه کارکنان
- نکات برنامه توسعه کارکنان برای مدیران
بخش چهارم: توانمندسازی کارکنان
- تعریف توانمندسازی کارکنان
- اهمیت و مزایای توانمندسازی کارکنان
- انواع توانمندسازی کارکنان
- راههای توانمندسازی کارکنان
یادآور میشود سرفصلهای پیشنهادی فوق برای 16 ساعت آموزشی (یعنی 2 روز 8 ساعته) تدوین گردیده است و در صورتی که تعداد ساعات آموزشی کاهش یابد، مطالب مهمتر و به صورت فشرده تدریس میگردد.
منابع محتوایی دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
محتوای ارائه شده در دوره توسعه منابع انسانی مقدماتی بر اساس کتابهای زیر که توسط دکتر جواد فقیهیپور تألیف شده، ساختاربندی گردیده است:
نمونه اسلایدهای پاورپوینت دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
نمونه اسلایدهای پاورپوینت ارائه شده توسط دکتر جواد فقیهیپور در دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی:
مدت زمان دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
مدت زمان پیشنهادی برای اثربخشی بیشتر این دوره آموزشی بین 1 روز (8 ساعت) تا 2 روز (16 ساعت) میباشد. هر چند با توجه به محدودیتهای سازمانی چه از لحاظ زمان و چه از لحاظ منابع مالی، میتوان این دوره آموزشی را در تعداد ساعات کمتر و به صورت فشردهتری نیز برگزار نمود.
نمونه گواهینامه پایان دوره آموزشی توسعه منابع انسانی مقدماتی
در پایان دوره آموزشی در صورت تمایل گواهینامه پایان دوره به فراگیران اهدا میگردد که نمونهای از آن را در تصویر زیر مشاهده مینمایید.
دورههای آموزشی برگزار شده با محوریت توسعه منابع انسانی مقدماتی
نیازسنجی آموزشی دوره
در راستای اثربخشی بیشتر این دوره آموزشی و جهت هماهنگی بیشتر در خصوص کمیت و کیفیت محتوای دوره آموزشی با توجه به تعداد و سطح فراگیران و همچنین اهداف آموزشی شرکت یا سازمان خود، میتوانید قبل از برگزاری دوره طی یک جلسه تلفنی یا آنلاین با مدرس دوره (دکتر جواد فقیهیپور) تماس داشته باشید تا نیازسنجی دقیقی صورت گرفته و بدین ترتیب اثربخشی آموزشی در سطح بسیار بالاتری تحقق یابد.
هنوز بررسیای ثبت نشده است.