بررسی رابطه بین ابعاد ساختار سازمانی و ارزش‌های اخلاقی  در یک سازمان نظامی

چکیده:

هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ابعاد ساختار سازمانی  و ارزش‌های اخلاقی در یک سازمان نظامی بود. داده‌های مورد نیاز از طریق پرسشنامه از بین 87 نفر از کارکنان یک سازمان نظامی در سطح استان تهران با استفاده از پرسشنامه ساختار سازمانی(پیچیدگی، رسمیت و تمرکز) و پرسشنامه ارزش‌های اخلاقی جمع‌آوری گردید. برابر نتایج حاصل شده از پژوهش حاضر، مقدار میانگین میزان رعایت ارزش‌های اخلاقی  برابر 287/6 گزارش گردید، که نشاندهنده بالا بودن میزان ارزش‌های اخلاقی در یک سازمان  نظامی می‌باشد. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که بین ابعاد ساختار سازمانی و میزان ارزش‌های اخلاقی رابطه‌ی مثبت و معنی‌دار (254/0= r) و بین مولفه‌های رسمیت و تمرکز با ارزش‌های اخلاقی کارکنان موصوف نیز رابطه‌ای مثبت و معنی‌دار حاصل گردید لیکن بین مولفه پیچیدگی و ارزش‌های اخلاقی کارکنان رابطه‌ی معناداری حاصل نگردید. نتایج حاکی از آن است که بین ابعاد رسمیت و تمرکز رابطه‌‌ی قوی، مثبت و معنی‌داری (336/0= r) وجود دارد. لیکن بین ابعاد رسمیت و تمرکز با پیچیدگی رابطه‌‌ی قوی، منفی و معنی‌داری وجود دارد. نتایج تحقیقات رابینز و همکارانش نشان داد که بین متغیر رسمیت و پیچیدگی در برخی از موارد رابطه مثبت و در برخی دیگر رابطه منفی وجود دارد. در پژوهش حاضر نیز بین دو متغیر موصوف رابطه منفی و معنی‌داری حاصل گردید. لذا در این قسمت، نتایج پژوهش در وفاق با نتایج پژوهش رابینز و همکارانش می‌باشد. همچنین نتایج تحقیقات آنان نشان داد که بین متغیر پیچیدگی و تمرکز رابطه‌ی منفی وجود دارد در این پژوهش نیز این رابطه به صورت منفی معنادار بود، که دقیقاً با نتایج تحقیقات رابینز نیز همراستا بود. نتایج رگرسیون خطی نیز نشان داد که ابعاد ساختار سازمانی، به تنهایی حدود  به 12% از کل واریانس متغیر ارزش‌های اخلاقی را تبیین می‌کند. نتایج نشانگر آن است که بین متغیر ارزش‌های اخلاقی با متغیر میزان سنوات خدمت و سطح تحصیلات رابطه‌‌ی قوی، مثبت و معنی‌داری وجود دارد.

واژگان کلیدی:

ارزش‌های اخلاقی، رسمیت، تمرکز، پیچیدگی، ساختار سازمانی، سازمان نظامی.