آشنایی با تفکر استراتژیک
تعریف تفکر استراتژیک
تفکر استراتژیک یک فرایند فکری آگاهانه و منطقی است که بر تجزیهوتحلیل عوامل و متغیرهای حیاتی تمرکز دارد که در موفقیت بلندمدت یک کسبوکار، یک تیم یا یک فرد تأثیر میگذارد. تفکر استراتژیک شامل پیشبینی دقیق و آگاهانه تهدیدها و آسیبپذیریها برای مقابله با آنها و استفاده از فرصتها میباشد. در نهایت تفکر استراتژیک منجر به ایجاد مجموعه شفافی از اهداف، برنامهها و ایدههای جدید برای بقا و رشد در یک فضای پویا و رقابتی میشود. در این نوع تفکر باید واقعیتهای اقتصادی، نیروهای بازار و منابع موجود را در نظر گرفت. تفکر استراتژیک نیاز به پژوهش، تفکر تحلیلی، نوآوری، مهارت حل مسئله، مهارتهای ارتباطی و رهبری و قاطعیت دارد.
اهمیت تفکر استراتژیک
فضای رقابتی میتواند به سرعت برای هر سازمانی تغییر کند. روندهای جدید به سرعت ظهور میکنند و شما مجبور به مطابقت با آنها میشوید. با گنجاندن تفکر استراتژیک در کار و روال زندگیتان میتوانید در پیشبینی و استفاده از فرصتها به مهارت بیشتری دست یابید. تفکر استراتژیک در سطح فردی به شما امکان میدهد در ایفای نقش خود مؤثرتر باشید، برای سازمان خود ارزشمندتر شوید و ثابت کنید که آماده کنترل مؤثر بر منابع سازمانی هستید.
مزایای تفکر استراتژیک
گذشته از اینکه بایستی سازمان خود را در یک مسیر درست نگه دارید، تسلط بر هنر تفکر استراتژیک میتواند کارایی و نقاط قوت شما را به عنوان یک رهبر کسبوکار به حداکثر برساند. تفکر استراتژیک کمک میکند تا منطقی تفکر کنید و بهترین مسیر را برای رسیدن به اهداف طی کنید. در ادامه سه مزیت اصلی تفکر استراتژیک ارائه شده است.
1- رویکرد ذهن باز: افراد اغلب با داشتن یک راهحل از پیش تعیین شده با یک مسئله مواجه میشوند. این امر معمولاً به این دلیل است که این رویکرد در گذشته نیز در شرایط مشابهی کارساز بوده است. قطعاً آنچه قبلاً مؤثر بوده است، الزاماً موفقیت امروز را تضمین نمیکند.
2- پرسش مدام: وقتی شما دارای تفکر استراتژیک هستید، هیچ چیز مسلم نیست. شرکتهایی که رهبران آنها راه سختی برای پاسخگویی به موقعیتهای جدید دارند، در برقراری ارتباط با مشکل مواجه خواهند شد. داشتن یک دید گسترده و پذیرفتن تغییر شانس بقای سازمانتان را به حداکثر میرساند.
3- قوه ادراک: تفکر استراتژیک ایجاب میکند که با هدف اتخاذ منطقیترین رویکردی که بیشترین نتیجه را به همراه دارد بایستی یک مسئله یا موقعیت را از چند منظر مشاهده کنید. نتیجه تفکر استراتژیک، فهم عمیقتر نسبت به مسئله میباشد که به شما امکان میدهد تا راهحلهای مختلف و همچنین جوانب مثبت و منفی اجرای هر یک را ارزیابی کنید. وقتی از روشهای سنتی تفکر و حل مسئله خارج میشوید، میتوانید راهحلهایی را ارائه نمایید که در گذشته برایتان غیرقابل دستیابی بوده است.
ویژگیهای اصلی متفکران استراتژیک
یک رهبر حرفهای که او را تحسین میکنید را به ذهن خود بیاورید. آیا به دلیل نوآوری، هوش یا توانایی تحت تأثیر قرار دادن مخاطبینشان آنها را انتخاب کردهاید؟ یا شاید از ظرفیت آنها برای پذیرش انتقاد در روش و فرآیند کاریشان خوشتان میآید؟ اگر رهبر الگو و مدنظر شما دارای هر یک از ویژگیهای فوق باشد، وی یک متفکر استراتژیک میباشد. چهار ویژگی همه متفکران استراتژیک در ادامه مورد بررسی قرار گرفته است.
1- آنها همیشه در حال یادگیری هستند: مهارتهای تفکر استراتژیک با تعهد به یادگیری و خود بهسازی مداوم توسعه مییابد. متفکران استراتژیک خواه از تجربیات خودشان، از تجربیات دیگران، کتابها، سخنرانیها، شبکهها، کنفرانسها یا همکاران ارشد خود بیاموزند، هیچ منبع بالقوه آموزشی را نادیده نمیگیرند.
2- آنها همیشه از دیگران مشاوره میگیرند: متفکران استراتژیک با روحیه توانایی آماده شدن برای آینده و ایجاد پیشرفتهای مداوم، از بازخورد و مشاوره دیگران استقبال میکنند. آنها ایدهها و مفاهیم را آزمایش میکنند و اطمینان حاصل میکنند که انتقادها در صورت لزوم بررسی و مورد استفاده قرار میگیرند. این فرآیند موجب میگردد برنامهها و استراتژیهای آنها تا حد ممکن مقاوم و استوار باشد.
3- آنها از خطر کردن نمیترسند: متفکران بزرگ استراتژیک میدانند که تعالی حرفهای با یک رویکرد کلیشهای پدید نمیآید. آنها پس از بررسی دقیق، بر روی ایدههای جدید، راهحلهای ابتکاری و زمینههای منحصربهفرد (که هم برای موفقیت و هم برای شکست آماده شدهاند) خطر میکنند و همیشه تمایل به یادگیری از اشتباهات خود دارند.
4- آنها هرگز اهداف سازمانی را فراموش نمیکنند: متفکران استراتژیک هرگز از اهداف سازمانی یا کارکنان خود غافل نخواهند شد. اگر تفکر استراتژیک حول این دو مؤلفه اصلی نباشد، به هیچ وجه نمیتواند مؤثر عمل نماید.
ابزارهای تفکر استراتژیک
تفکر استراتژیک با استفاده از ابزارهای مختلفی به شما کمک میکند تا تفکر خود را در مورد یک چالش یا فرصت مهم در سازمان خود توسعه دهید. با تفکر استراتژیک از هرگونه سوگیری یا پیشفرضی که مانع رسیدن شما به نتیجه میگردد، آگاه خواهید شد. در این راستا میتوانید تفکر سیستمی، تفکر انتقادی و تفکر خلاق را در خصوص تفکر استراتژیک برای یک مسئله یا یک فرصت که در حال حاضر با آن روبرو هستید، شناسایی و به کار بگیرید.
منبع: فقیهیپور، جواد و کشاورز، میثم و جنتی، حامد (1400)؛ تفکر استراتژیک، تهران، انتشارات دارالفنون، چاپ اول.
سرفصل دوره آموزشی تفکر استراتژیک
بخش اول: ماهیت تفکر استراتژیک
بخش دوم: تفکر سیستمی
بخش سوم: تفکر انتقادی
بخش چهارم: تفکر خلاق
شرکت در دوره تفکر استراتژیک برای چه کسانی مفید است؟
1- افرادی که به جای «فکر کردن» بر «تفکر کردن درست» تاکید دارند.
2- افرادی که میخواهند در زندگی شخصی خود تصمیمات درستی بگیرند.
3- افرادی که به دنبال فهم و پیشبینی پیامدهای پنهان تصمیمات خود هستند.
4- افرادی که میخواهند از زودباوری در تصمیمگیری اجتناب نمایند.
5- افرادی که میخواهند از لجبازی در تصمیمگیری اجتناب نمایند.
6- افرادی که به دنبال ارائه راهحلهای خلاقانه و نوآورانه در تصمیمات خود هستند.
7- افرادی که علاقهمندند مسائل خود را به شیوهای خلاقانه حل نمایند.
8- افرادی که به دنبال بهبود وضعیت موجود در زندگی شخصی و کاری خود هستند.
9- افرادی که میخواهند از ضررهای هنگفت و سنگین ناشی از تصمیمات خود جلوگیری نمایند.
10- افرادی که علاقهمند به فعالیت به عنوان یک مشاور حرفهای هستند.
11- دانشجویانی که علاقهمند به یادگیری عمیق مباحث مدیریتی میباشند.
12- دانشآموختگان و کارکنانی که علاقهمند به تصدی پستهای مدیریتی در شرکت یا سازمانهای خصوصی و دولتی میباشند.
13- مدیرانی که میخواهند تصمیمات موثری را در شرکت یا سازمان خود بگیرند.

منابع محتوایی دوره
- فقیهیپور، جواد و کشاورز، میثم (1398)؛ تفکر سیستمی؛ زیربنای رهبری سازمان، با همکاری انجمن مدیریت ایران و اتحادیه انجمنهای علمی، فناوری، نوآوری و تجاریسازی، تهران، انتشارات دارالفنون، چاپ اول.
- فقیهیپور، جواد و کشاورز، میثم (1400)؛ تفکر انتقادی، تهران، انتشارات دارالفنون، چاپ اول.
- فقیهیپور، جواد و کشاورز، میثم و جنتی، حامد (1400)؛ تفکر خلاق، تهران، انتشارات دارالفنون، چاپ اول.
- فقیهیپور، جواد و کشاورز، میثم و جنتی، حامد (1400)؛ تفکر استراتژیک، تهران، انتشارات دارالفنون، چاپ اول.
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.